
Informacje
Narodowość: | polska | Odszedł w wieku: | 84 lat |
Data urodzenia: | 12 września 1921 |
Miejsce urodzenia: | Polska, Lwów |
Data śmierci: | 27 marca 2006 |
Miejsce śmierci: | Kraków, Polska |

Tagi (20)

Biografia (1)
Stanisław Lem - urodził się 12 września 1921 r. we Lwowie, jego ojciec był laryngologiem. Ukończenie liceum przez młodego Lema zbiegło się z początkiem okupacji sowieckiej. Nieprzyjęty na Politechnikę z powodu "burżuazyjnego pochodzenia", Lem rozpoczął w 1940 r. studia na wydziale lekarskim Uniwersytetu Lwowskiego. Gdy skończył pierwszy rok studiów, do Lwowa wkroczyli Niemcy.
"W tym okresie - pisał Lem po latach w "Autobiografii" - w sposób bardzo bezpośredni i +praktyczny+ dowiedziałem się, że nie jestem +Aryjczykiem+. Moi przodkowie byli Żydami, choć ja nie miałem pojęcia ani o judaizmie, ani, niestety, o kulturze żydowskiej. Właściwie dopiero nazistowskiemu ustawodawstwu zawdzięczam świadomość, że w moich żyłach płynie żydowska krew. Udało nam się jednak uniknąć uwięzienia w getcie - dzięki fałszywym dokumentom zdołałem przetrwać ten czas wraz z rodzicami". Lem pracował jako mechanik i spawacz w garażach niemieckiej firmy Rohstofferfassung, zajmującej się odzyskiwaniem surowców.
W 1946 r. w ramach akcji repatriacyjnej przeniósł się z rodzicami ze Lwowa do Krakowa, gdzie kontynuował studia medyczne. Jak sam przyznał przełomem w jego życiu było spotkanie doktora Mieczysława Choynowskiego i posada asystenta w założonym przez niego Konserwatorium Naukoznawczym. Lektura dzieł z logiki, metodologii nauk, psychologii, historii nauk przyrodniczych oraz wielu innych dziedzin okazała się niezwykle przydatna dla pisarza science-fiction. Lem starał się wesprzeć skromny budżet rodzinny, ogłaszając w "Nowym Świecie Przygód" napisanego jeszcze we Lwowie "Człowieka z Marsa", pierwszy swój utwór z gatunku fantastyki naukowej.
W 1948 r. powstał "Szpital Przemienienia" - książka, w której Lem powrócił do czasów okupacji. Nim oficyna Gebethnera zdążyła ją wydać, został proklamowany socrealizm i zlikwidowano prywatne wydawnictwa. Maszynopis trafił do Warszawy, gdzie uznano, że książka ma niewłaściwą wymowę ideową. W rezultacie autor dopisał do "Szpitala..." dwie dalsze części, ale całość, jako "Czas nieutracony", ukazała się dopiero na progu odwilży, w 1955 r.
Po latach Lem usunął z kanonu swej twórczości wymuszone na nim dodatki. Kiedy ukazał się "Czas nieutracony", Lem był już pisarzem znanym i popularnym, a to za sprawą wydanych w 1951 r. "Astronautów". Równolegle z "Czasem..." pojawiło się następne dzieło Lema z gatunku science fiction - "Obłok Magellana".
Kolejne dzieła Lema - "Powrót z gwiazd", "Solaris", "Opowieści o pilocie Pirxie", "Dzienniki Gwiazdowe", "Cyberiada" - weszły do kanonu najsłynniejszych dzieł science fiction XX wieku. Na granicy powieści fantastyczno-naukowej i kryminalnej sytuują się "Śledztwo" i "Katar".
Autor "Cyberiady" zawsze buntował się przeciwko zaszufladkowaniu go do kategorii pisarzy science fiction. "Uważam się za człowieka wolnego i mogę zajmować się bardzo wieloma sprawami - mówił w wywiadzie udzielonym w 2001 r. "Rzeczpospolitej". - Od fantastyki staram się trzymać z daleka, bo telepatyczne psy, latające talerze i trójkąty bermudzkie wydają mi się głupotą i śmiertelną nudą".
W 1964 r. powstaje "Summa Technologiae", ogromna rozprawa na temat przyszłości gatunku ludzkiego. Lem z obawą patrzy w przyszłość, jego zdaniem postęp w technice i medycynie wiedzie nas ku przepaści. Tej pesymistycznej oceny ludzkości i jej przyszłości nie zmienił do końca życia. "Zło siedzi w naszej naturze. Wszystkie technologiczne wynalazki i innowacje są tylko przedłużeniem naszych przyrodzonych właściwości" - mówił w maju 2001 r.
W 1982 r., po upadku Solidarności, Lemowie zdecydowali się na wyjazd za granicę: najpierw na roczne stypendium do Berlina Zachodniego, potem na kilka lat do Austrii. Z Wiednia Lem rozpoczął współpracę z "Kulturą" pod pseudonimem "P. Znawca". Do Polski wrócił w roku 1988, uwierzywszy - jak się okazało, słusznie - w gorbaczowowską pierestrojkę.
W latach 80. powstały m.in. "Wizja lokalna", "Pokój na Ziemi" i "Fiasko". Potem pisarz właściwie zerwał z beletrystyką, pisał przede wszystkim felietony i eseje.
Łączny nakład jego książek, tłumaczonych na 41 języków, przekroczył 30 mln egzemplarzy.
We wspomnieniach syna Tomasza, Stanisław Lem był łasuchem, który ukrywał w swoim garażu skórki pomarańczowe w czekoladzie. "W ciągu dwudziestu lat przestrzeń pomiędzy tylnymi ściankami regałów a ścianami pokoju została aż po sufit wypełniona cynofolią" - wspominał Tomasz Lem w książce "Awantury na tle powszechnego ciążenia". Największym rarytasem dla pisarza była jednak chałwa. Kiedy w podeszłym wieku rozchorował się na cukrzycę, mawiał, że akt samobójstwa, polegający na zamknięciu się w gabinecie z pięciokilową puszką tureckiej chałwy, nie byłby wcale takim złym pomysłem.
Stanisław Lem nie przywiązywał wagi do ubioru. Chętnie paradował w swetrze i luźnych spodniach ze staromodnymi szelkami. "Siedział w swoim gabinecie i pisał na starej maszynie do pisania, ponieważ pisać na komputerze nigdy się nie nauczył. To znamienne. Pokazuje nam, że nie przez gadżety techniczne i nie przez powierzchowne zwiedzanie świata zdobywamy szerokość myślenia, dogłębność sięgania we Wszechświat. Nie urządzenia o tym świadczą, a siła myśli" – wspominał prof. Jarzębski.
Pod koniec życia Lem podupadł na zdrowiu. Chorował na cukrzycę i często wymagał wizyt w szpitalu. Zmarł w wieku 84 lat, 27 marca 2006 r. w Krakowie.
Nazwiskiem pisarza została nazwana planetoida 3836 Lem, pierwszy polski sztuczny satelita Lem, a także ulice - w Krakowie i w Wieliczce. Na nagrobku pisarza przeczytać możemy sentencję: "Feci, quod potui, faciant meliora potentes" - "Zrobiłem, co mogłem, kto potrafi, niech zrobi lepiej".
Źródło: dzieje.pl - Agata Szwedowicz (PAP)
dodane przez: Wojtek
edytuj biografię
dodane przez: Wojtek
edytuj biografię
Stanisław Lem - dodaj biografię:

Książki biograficzne (1)
Rok | Tytuł | Autor |
2017 | ![]() | ||

Ciekawostki (0)

Cykle literackie (1)

Nagrody (0)
Rok | Zdjęcie | Nagroda | Uzasadnienie |
---|

Cytaty (42)
"Duizm głosi, że każde życie zna dwie śmierci, przednią i tylną, to jest tę sprzed narodzin i tę po agonii. Teologowie dychtońscy za szperklapy brali się ze zdziwienia, słysząc potem ode mnie, że my tak na Ziemi nie myślimy i że są Kościoły interesujące się tylko jednym, mianowicie przednim bytowaniem pośmiertnym. Nie mogli pojąć, czemu ludziom przykro myśleć o tym, że ich kiedyś nie będzie, a nie jest im tak samo przykro rozmyślać o tym, że ich przedtem nigdy nie było."
Dodane przez aniakonda
"Kiedy można być każdym i żywić dowolne przekonania, nie jest się już nikim i nie ma się żadnych przekonań."
Dodane przez aniakonda
"Wiedza unicestwia stopniowo dyrektywy, zwane przykazaniami objawionymi. Pozwala ona zabijać, nie zabijając, niszczyć, lecz tak, że to niszczenie stwarza, ulatniają się od niej osoby, jakim miała być należna cześć, choćby ojciec i matka, i padają od niej dogmaty, jak nadprzyrodzoności poczęcia niepokalanego i duszy nieśmiertelnej."
Dodane przez aniakonda
"Świat zniewolony do samego dobra jest takim samym przybytkiem niewoli jak świat zniewolony do samego zła."
Dodane przez aniakonda
"Człowiek może ogarnąć tak niewiele rzeczy naraz; widzimy tylko to, co dzieje się przed nami, tu i teraz; unaocznienie sobie równoczesnej mnogości procesów, jakkolwiek związanych ze sobą, jakkolwiek się nawet uzupełniających, przekracza jego możliwości. Doświadczamy tego nawet wobec zjawisk względnie prostych. Los jednego człowieka może znaczyć wiele, los kilkuset trudno jest objąć, ale dzieje tysiąca, miliona nie znaczą w gruncie rzeczy nic."
Dodane przez aniakondaz Solaris
Stanisław Lem - dodaj cytat

Książki autora (41) \ Przeczytałeś 0% z wszystkich książek autora
Cykl Bajki robotów | Twoja ocena | Średnia ocena |
1964 | ![]() | Aby zobaczyć swoją ocenę - Zarejestruj się! | 7.64 | |
Pozostałe książki |
2016 | ![]() | oceń | ||
2009 | ![]() | oceń | ||
2006 | ![]() | oceń | 7.00 | |
2003 | ![]() | oceń | ||
2000 | ![]() | oceń | ||
2000 | ![]() | oceń | 9.00 | |
1999 | ![]() | oceń | 7.00 | |
1996 | ![]() | oceń | ||
1988 | ![]() | oceń | 7.66 | |
1987 | ![]() | oceń | 7.50 | |
1987 | ![]() | oceń | 8.00 | |
1986 | ![]() | oceń | 6.75 | |
1982 | ![]() | oceń | 7.00 | |
1981 | ![]() | oceń | 4.50 | |
1976 | ![]() | oceń | 9.66 | |
1976 | ![]() | oceń | 8.00 | |
1971 | ![]() | oceń | ||
1971 | ![]() | oceń | 8.00 | |
1971 | ![]() | oceń | ||
1968 | ![]() | oceń | 7.33 | |
1968 | ![]() | oceń | ||
1968 | ![]() | oceń | 8.00 | |
1966 | ![]() | oceń | 6.75 | |
1965 | ![]() | oceń | 7.85 | |
1964 | ![]() | oceń | 7.85 | |
1962 | ![]() | oceń | ||
1961 | ![]() | oceń | 7.89 | |
1961 | ![]() | oceń | 7.50 | |
1961 | ![]() | oceń | 7.66 | |
1959 | ![]() | oceń | 8.40 | |
1959 | ![]() | oceń | 7.33 | |
1957 | ![]() | oceń | ||
1955 | ![]() | oceń | 7.66 | |
1955 | ![]() | oceń | 7.83 | |
1954 | ![]() | oceń | 7.57 | |
1951 | ![]() | oceń | 6.66 | |
dodaj! | ![]() | oceń | ||
dodaj! | ![]() | oceń | 7.00 | |
dodaj! | ![]() | oceń | ||
dodaj! | ![]() | oceń | ||

Dyskusja (2) \ Czy masz coś do powiedzenia?
Autor | Temat | Odpowiedzi | Data dodania |
Mówi się, że Lem jest trudny do czytania, trudny w odbiorze. Faktycznie tak uważacie? Mnie się dobrze... | 1 | 2014-12-09 |
|
Hello, jaka była wasza pierwsza przeczytana książka? Co was skłoniło do przeczytania? | 1 | 2014-08-01 |
|